Bí mật cái chết của nhà du hành vũ trụ Iuri Gag

Bí mật cái chết của nhà du hành vũ trụ Iuri Gagarin

Anh hùng vũ trụ Iuri Gagarin

(Dân trí) - Gần 40 năm đã trôi qua kể từ ngày Iuri Gagarin tử nạn trong một chuyến bay tập và đã có hơn 30 giả thuyết về nguyên nhân đích thực dẫn đến cái chết của người Anh hùng- Phi công vũ trụ đầu tiên trên Thế giới. Trong đó, những lập luận của Đại tá Eduard Serser, được coi là có cơ sở và thuyết phục nhất.


Đại tá Eduard Serser là một chuyên gia uy tín, với thâm niên 12 năm công tác tại Viện Nghiên cứu - ứng dụng động cơ phản lực thuộc Quân chủng không quân Liên Xô, đồng thời cũng là một thành viên trong “Ủy ban Nhà nước điều tra vụ Gagarin”.

Ngày định mệnh 27/3

Vào cuối thập niên 60, ở Liên Xô thường xảy ra các vụ tai nạn máy bay. Trong thời gian này, số máy bay bị rơi hoặc gặp nạn khi đang hoạt động trên không tương đương với tổng số máy bay của cả một sư đoàn không quân!

Tuy nhiên, cho đến tận bây giờ, từ trong sâu thẳm ký ức của mình, Đại tá không quân Eduard Serser vẫn không thể quên những gì đã xảy ra trong ngày định mệnh của mùa xuân năm 1968 ấy. Một ngày cũng bắt đầu như bao ngày bình thường khác, mà ít ai ngờ rằng đó chính là một trong những ngày bi thảm và đau thương nhất trong lịch sử ngành không quân Liên Xô nói riêng và lịch sử ngành hàng không - vũ trụ thế giới nói chung.

Cán bộ, nhân viên của Viện Nghiên cứu - ứng dụng động cơ phản lực đã rất ngỡ ngàng khi được thông báo rằng vào lúc 10h30 ngày 27/3/1968, một vụ tai nạn hàng không nghiêm trọng đã xảy ra trên không phận làng Novoselovo, ngoại ô thành phố Kirzach, vùng Vladimir. Trong khi đang bay huấn luyện, máy bay tiêm kích phản lực Mig-15 số hiệu No.18 - loại máy bay chiến đấu hiện đại nhất của Liên Xô thời bấy giờ - thuộc căn cứ Không quân Chkalovski, đã gặp nạn. Anh hùng không quân Liên Xô - Đại tá - phi công vũ trụ Iuri Gagarin và Đại tá - Giáo viên huấn luyện bay Vladimir Seregin đã hy sinh.

Theo quyết định của Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô, một Ủy ban Điều tra Nhà nước đã được thành lập. Kết quả điều tra đã hé mở những sai phạm ban đầu và những động cơ chính trị khó hiểu về sau…

Ngày 27/3 là ngày bay tập đầu tiên của khóa huấn luyện chiến đấu cơ động trên không của máy bay Mig-15. Toàn bộ giáo trình bay huấn luyện đã được chính Tư lệnh quân chủng không quân ký phê duyệt bao gồm các bài: bay bổ nhào, bay vòng tròn, lượn vòng số 8, bay tốc độ thấp…Đáng chú ý là giáo trình bay huấn luyện đã quy định rằng khi bay tập, máy bay huấn luyện không được phép mang theo thùng dầu phụ, vì sẽ gây nguy hiểm khi máy bay bổ nhào và vọt lên. Hậu quả có thể là vỡ hoặc hỏng máy bay, nguy hiểm đến tính mạng.

Tuy nhiên, Ủy ban điều tra đã phát hiện thấy máy bay bị nạn vẫn mang thùng dầu phụ và điều tra ra rằng chính Trung đoàn trưởng - Đại tá Vladimir Seregin đã ra lệnh như vậy. Khi báo cáo sự việc lên Bộ Tư lệnh Không quân, Ủy ban điều tra nhận được câu trả lời rất khó hiểu của Cục trưởng Cục Tác chiến không quân - Trung tướng Chirkov: “Thùng dầu phụ không phải là việc của chúng ta. Nhiệm vụ của chúng ta là tìm cho ra những hỏng hóc kỹ thuật!(?)”.

Người ta ngờ rằng có thể do bị một sức ép nào đó mà tiểu ban kỹ thuật đã đưa những nhận xét và kết luận không hoàn toàn đúng sự thật về nguyên nhân của vụ tai nạn.

Để lý giải vấn đề này, một số ý kiến cho rằng thứ nhất là vì không muốn phủ bóng đen lên thần tượng đã quá được yêu mến và quá nổi tiếng của mình là Anh hùng - Phi công vũ trụ Iuri Gagarin đã khuất. Thứ hai là không muốn làm tổn hại đến uy tín của ban lãnh đạo Quân chủng không quân, Bộ Quốc phòng, đội ngũ các nhà du hành vũ trụ và toàn ngành công nghiệp hàng không quân sự Liên Xô. Vì thế, cuối cùng nguyên nhân chính của vụ tai nạn được kết luận là do thời tiết và trục trặc kỹ thuật!

Các giả thuyết khác…

Đại tá Eduard Serser cương quyết bác bỏ giả thuyết cho rằng máy bay của Gagarin và Seregin đã bị người ngoài Hành tinh bắn rơi hay lao vào bóng thám không hoặc đám mây tích điện. Cũng không thể có chuyện máy bay Mig-15 rơi vào luồng khí phản lực của máy bay khác hoặc hai chiếc đã đâm nhau, vì theo báo cáo của đài chỉ huy sân bay căn cứ Chkalovski, trên không phận khu vực khi đó không có bóng dáng của bất kỳ chiếc máy bay nào khác ngoài máy bay của Gagarin và Seregin.

Giả thuyết trục trặc kỹ thuật cũng bị loại bỏ bởi trước thời điểm máy bay lao xuống mặt đất, tất cả các hệ thống của máy bay đã được sân bay căn cứ Chkalovski ghi nhận là “hoạt động bình thường”.

Để củng cố giả thuyết của mình, Đại tá Eduard Serser còn thu thập thêm ý kiến của hơn 50 chuyên gia uy tín và giàu kinh nghiệm và 5 người làm chứng đã tình cờ tận mắt nhìn thấy máy bay rơi. Khả năng phá hoại ngầm đã chính thức bị bác bỏ.

Kết luận chính thức của Ủy ban Điều tra

Ủy ban điều tra Nhà nước về vụ Gagarin đã chính thức công bố 13 nguyên nhân dẫn đến việc Gagarin tử nạn như sau:

1. Không đề cập đến việc máy bay Mig-15 mang số hiệu 18 có đeo thùng dầu phụ.

2. Máy bay trinh sát khí tượng của sân bay căn cứ Chkalovski không cung cấp đầy đủ những thông báo cần thiết về thời tiết nên phi công và giáo viên bay không có đủ thông tin về độ cao và chiều dày cũng như tính chất của các đám mây trên bầu trời quanh khu vực sân bay.

3. Đài đo độ cao của sân bay Chkalovski không hoạt động nên chỉ huy bay ở mặt đất không kịp thời kiểm soát và điều chỉnh được độ cao của máy bay mà Gagarin đang thực hành các bài bay nhào lộn phức tạp trên không.

4. Đã có sự vi phạm quy định về bảo dưỡng định kỳ cho máy bay của Gagarin trước khi cất cánh.

5. Chỉ huy bay đã vi phạm quy định khi cho máy bay Mig-15 số hiệu 18 bay tập trong điều kiện như vậy.

6. Mặc dù là phi công vũ trụ số 1 thời bấy giờ nhưng sau khi từ vũ trụ trở về, đã lâu Gagarin không lái máy bay phản lực chiến đấu nên cảm giác bay của anh không còn như trước. Tính đến thời điểm ấy, tổng giờ bay của Gagarin trên chiến đấu cơ là 200 giờ, chỉ bằng số giờ bay của một phi công tiêm kích hạng trung bình trong 1 năm. Tư lệnh Quân chủng Không quân Liên Xô - Nguyên soái Konstantin Versinin đã cấm anh không được bay. Thế nhưng, không rõ vì lý do gì và ai cho phép mà Gagarin vẫn bay.

7. Cách đây không lâu, một số vị tướng nổi tiếng trong ngành hàng không Nga như Iuri Kulikov, Nikolai Sergeev đã đưa ra giả thuyết cho rằng trên chiếc máy bay mà Gagarin và Seregin đã bay chuyến cuối cùng ấy, rất có thể không có cần lái phụ trong cabin của giáo viên bay. Nếu đúng như vậy thì dù có phát hiện sai sót của phi công cầm lái chính thì giáo viên bay ngồi phía sau cũng không thể trực tiếp can thiệp kịp thời khi máy bay lâm nạn.

8. Tính ngang tàng của các phi công. Theo báo cáo của đài chỉ huy mặt đất, bài bay tập đáng lẽ phải được thực hiện trong 20 phút, nhưng, mới chỉ 4 phút 20 giây, Gagarin đã báo cáo là hoàn thành nhiệm vụ và máy bay hiện đã bay ra khỏi không phận vùng bay tập quy định.

9. Điều đó cho thấy Gagarin đã dành phần lớn thời gian để… bay tự do theo cách của riêng mình.

10. Chỉ huy Trung đoàn, đồng thời là giáo viên bay Seregin cũng đồng ý và cho qua.

11. Ba mươi năm sau ngày xảy ra tai nạn, một kiểm lâm vùng Vladimir, tên là Ivan Podduvalov, cho biết vài giây trước lúc vụ nổ xảy ra, anh ta trông thấy một máy bay phản lực bay rất thấp, là là sát ngay trên các ngọn cây trong rừng, sau đó vọt lên rất nhanh rồi lại bổ nhào xuống. Hiện tượng đó diễn ra không phải một lần mà lặp lại vài lần. Rõ ràng là kíp bay đã quá liều mạng.

12. Bay các bài bay ngoài quy định tập.

13. Đây cũng là nguyên nhân duy nhất phần nào có thể biện hộ cho Trung đoàn trưởng -Đại tá không quân Seregin. Anh đã chỉ huy không phải một trung đoàn chiến đấu bình thường mà là một đơn vị toàn các phi công Vũ trụ. Tất cả họ đều đã được phong Anh hùng Liên Xô, thậm chí có người đã 2 lần anh hùng. Tất cả họ đều có những chiến công làm rạng danh đơn vị, quân đội và đất nước. Vì thế, ngay cả anh cũng không dám mạnh dạn nhắc nhở những VIP này khi họ vi phạm.

Cho đến tận bây giờ, Đại tá không quân Eduard Serer vẫn cho rằng nguyên nhân đích thực khiến Anh hùng không quân Liên Xô Iuri Gagarin cách đây 39 năm luôn sẽ luôn là bài học đắt giá cho tất cả những ai đã, đang và sẽ bay trên bầu trời.